2.1 Αναλύστε την ιδέα του έργου σας
Πρώτα απ’ όλα, είναι απαραίτητο να έχετε μια επιχειρηματική ιδέα γύρω από την οποία θα οικοδομήσετε ένα αναπτυξιακό έργο. Αυτό σημαίνει ότι, ακόμη και πριν ξεκινήσει κανείς, είναι χρήσιμο να έχει μια σαφή ιδέα για το είδος του επιχειρηματία που σκοπεύει να γίνει. Είτε επιλέξει κανείς τον δρόμο του “παραδοσιακού” γεωργού, που ειδικεύεται στην παραγωγή σε έναν συγκεκριμένο τομέα, είτε αυτόν του “πολυλειτουργικού και πολυενεργού” γεωργικού επιχειρηματία, θα συναντήσει αρκετά διαφορετικές ευκαιρίες και ρυθμιστικά σενάρια. Επιπλέον, έχοντας μια συγκεκριμένη επιχειρηματική ιδέα, είναι δυνατόν να αξιολογήσει εκ των προτέρων όλα τα πιθανούς στρατηγικά εργαλεία που πρέπει να ενεργοποιήσει: καινοτομία, άμεσες πωλήσεις, δίκτυα, έδαφος, ποιότητα, αγροτική ενέργεια, αγροτουρισμός, εκπαιδευτικό αγρόκτημα κ.λπ.
Μια επιχειρηματική ιδέα, όσο επιτυχημένη και αν φαίνεται, πρέπει πάντα να συνοδεύεται, πριν, μετά ή κατά τη διάρκεια της εκπόνησής της, από ανάλυση της αγοράς και του ανταγωνισμού. Με την υποστήριξη των κατάλληλων συμβούλων, είναι, επομένως, σκόπιμο να γίνει ανάλυση:
- Ανθρώπινο κεφάλαιο (επαγγελματικές δεξιότητες, ποιο μοντέλο διαχείρισης, ποια νομική μορφή).
- Φυσικό κεφάλαιο (μέγεθος επιχείρησης, ακίνητα διαθέσιμα και προς απόκτηση, μηχανήματα και εργαλεία).
- Προσφορά (κρίσιμη μάζα, διαφοροποίηση προϊόντων και δραστηριοτήτων, ποιότητα, διαφοροποίηση).
- Αγορές (πιθανά κανάλια πωλήσεων, δραστηριότητες προώθησης).
- Οικονομικές επιδόσεις (κερδοφορία και κόστος).
Είναι επίσης εξίσου σκόπιμο να αξιολογούνται στο επίπεδο αυτό στοιχεία που βρίσκονται εκτός της εταιρείας:
- Θεσμικά (νομοθεσία αναφοράς, ύπαρξη επίσημων δικτύων, όπως κοινοπραξίες, συνεταιρισμοί, αμπελοοινικές διαδρομές κ.λπ.)
- Εδαφική (υλικές και άυλες υποδομές, διαθεσιμότητα υπηρεσιών προς τις γεωργικές επιχειρήσεις).
- Εμπορική (τοπικές εταιρείες διανομής, χαρακτηριστικά προσφοράς και ζήτησης).
- Ανταγωνιστικός: δομή του ανταγωνισμού και βαθμός συγκέντρωσης της προσφοράς.
Μετά τη φάση της ανάλυσης και την επεξεργασία της επιχειρηματικής ιδέας, αρχίζει ο πραγματικός σχεδιασμός. Αφού καθοριστούν οι στόχοι που πρέπει να επιτευχθούν και τα αναμενόμενα αποτελέσματα, είναι απαραίτητο να προσδιοριστούν οι πόροι που πρέπει να χρησιμοποιηθούν και οι στρατηγικές που πρέπει να εφαρμοστούν.
2.2 Επιχειρηματικό σχέδιο και έρευνα κεφαλαίων
Το πρώτο πρακτικό βήμα προς την υλοποίηση της γεωργικής σας επιχείρησης είναι η σύνταξη του επιχειρηματικού σχεδίου, το οποίο μπορεί να προσδώσει αξιοπιστία στο σχέδιο και να επιτρέψει την υποβολή αίτησης για δημόσια ή ιδιωτική χρηματοδότηση. Το σχέδιο πρέπει να αναλύει την αρχική κατάσταση, το σχέδιο ανάπτυξης και την κατάσταση μετά την επένδυση. Αφού καταρτιστεί το οικονομικό και χρηματοοικονομικό σχέδιο, μπορεί κανείς να προχωρήσει στην αναζήτηση πηγών χρηματοδότησης, οι οποίες διαφέρουν από χώρα σε χώρα και συχνά, όπως στην περίπτωση της Ιταλίας, από περιοχή σε περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαθέτει διάφορα προγράμματα για την ανάπτυξη του “δεύτερου πυλώνα” της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΓΠ). Οι χώρες της ΕΕ εφαρμόζουν τη χρηματοδότηση του ΕΓΤΑΑ μέσω προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης (ΠΑΑ). Τα ΠΑΑ συγχρηματοδοτούνται από τους εθνικούς προϋπολογισμούς και μπορούν να καταρτιστούν σε εθνική ή περιφερειακή βάση. Ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκρίνει και εποπτεύει τα ΠΑΑ, οι αποφάσεις για την επιλογή των έργων και τη χορήγηση των πληρωμών λαμβάνονται από τις διαχειριστικές αρχές σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο .
Για συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με το είδος των κονδυλίων που μπορείτε να λάβετε, τις διευκολύνσεις για νέους κάτω των 30 ετών κ.λπ., σας συμβουλεύουμε, επομένως, να επισκεφθείτε τον ειδικό δικτυακό τόπο, όπου θα βρείτε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε.
2.3 Βασικές προϋποθέσεις για να δημιουργήσετε τη δική σας επιχείρηση
Μετά την έγκριση του έργου, είτε με είτε χωρίς επιδοτήσεις και χρηματοδότηση, είτε πρόκειται για μια επιχείρηση που χτίζεται από το μηδέν είτε για την ανακαίνιση κάποιας που έχει ήδη ξεκινήσει, πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής.
Όποιος επιθυμεί να ξεκινήσει μια ανεξάρτητη επιχείρηση ως αγρότης πρέπει να έχει σημαντική εμπειρία στον τομέα. Ωστόσο, οι βασικές απαιτήσεις μπορεί να διαφέρουν από χώρα σε χώρα, γι’ αυτό είναι απαραίτητο να ενημερωθείτε εκ των προτέρων. Η γραφειοκρατική διαδικασία για το άνοιγμα μιας γεωργικής εκμετάλλευσης συμπίπτει με τη διαδρομή που πρέπει να ακολουθηθεί για την έναρξη οποιασδήποτε αυτοαπασχολούμενης δραστηριότητας, το άνοιγμα λογαριασμό στον ΦΠΑ, την εγγραφή σε επαγγελματικούς φορείς, η προκήρυξη θέσης εργασίας κ.λ.π.
Επιπλέον, εάν η πρόθεση είναι να συνδυαστεί η γεωργική παραγωγή με δραστηριότητες λιανικής πώλησης, επεξεργασίας και συσκευασίας τροφίμων ή εστίασης και αγροτουρισμού, καθίσταται αναγκαία η λήψη άδειας με την παρακολούθηση μαθημάτων HACCP για την υγιεινή των τροφίμων, την επεξεργασία και τη συντήρηση των τροφίμων, με τη σχετική αξιολόγηση και το σχετικό πιστοποιητικό. Όπως κάθε άλλη δραστηριότητα, είναι απαραίτητη η τήρηση λογιστικών βιβλίων, κατά προτίμηση με τη βοήθεια λογιστή, καθώς και η καταγραφή των τεχνικών, των καλλιεργητικών φροντίδων και της ιχνηλασιμότητας των διαφόρων προϊόντων , το μητρώο όπου καταγράφονται όλα όσα αφορούν την καλλιέργεια, από τη σπορά έως τη συγκομιδή. Εάν η πρόθεση είναι να λειτουργήσει ως εταιρεία ή ως συνεταιρισμός, θα πρέπει επίσης να αναληφθεί το κόστος της επίσημης σύστασής της, σε συμβολαιογραφείο, με τα σχετικά τέλη χαρτοσήμου και τις άδειες.
Όσον αφορά τη βιολογική γεωργία, είναι απαραίτητη η απόκτηση συγκεκριμένων πιστοποιήσεων και η υποβολή της επιχείρησης σε ετήσιο έλεγχο από τους φορείς που ελέγχουν και αποδεικνύουν την παντελή απουσία χημικών ουσιών και τη χρήση αποκλειστικά φυσικών μεθόδων.
2.4 Κόστος εφαρμογής
Το κόστος ανοίγματος και λειτουργίας μιας γεωργικής εκμετάλλευσης είναι μάλλον δύσκολο να προσδιοριστεί, καθώς υπάρχουν πολλές μεταβλητές που καθορίζουν το αποτέλεσμα, από το μέγεθος της γης μέχρι τις τεχνικές καλλιέργειας. Είναι πολύ σημαντικό, δεδομένου ότι πρόκειται για μια πολύ σύνθετη δραστηριότητα, να υπάρχει ένα ακριβές επιχειρηματικό σχέδιο, λαμβάνοντας υπόψη κάθε διαφορετικό στοιχείο. Εάν η επιχείρηση είναι εν μέρη και κτηνοτροφική, θα πρέπει να λάβετε υπόψη σας τις δαπάνες για την αγορά ζώων, ειδικών τροφίμων και κτηνιατρικής περίθαλψης.
Μια εναλλακτική λύση θα ήταν να αναλάβετε μια επιχείρηση που έχει ήδη ιδρυθεί και ξεκινήσει, φροντίζοντας, φυσικά, να είναι σύγχρονη, ενημερωμένη και εξοπλισμένη με όλα τα απαραίτητα. Διαφορετικά, θα πρέπει να υπολογιστεί η αγορά όλου του εξοπλισμού που απαιτείται για τη λειτουργία της επιχείρησης, με την προσθήκη του κόστους αγοράς ή ενοικίασης του οικοπέδου και των κτιρίων και, εάν είναι απαραίτητο, της κατασκευής ενός εργαστηρίου συσκευασίας τροφίμων, μιας αίθουσας για απευθείας πωλήσεις και της αγοράς όχι μόνο γεωργικού εξοπλισμού αλλά και ενός φορτηγού ή άλλου κατάλληλου μεταφορικού μέσου. Στην περίπτωση που αποφασίσετε να ανοίξετε μια αγροτουριστική επιχείρηση, η πρώτη φάση έναρξης της δραστηριότητας γίνεται πιο σύνθετη, καθώς είναι απαραίτητο να εξοπλιστεί η δομή ώστε να είναι κατάλληλη για την υποδοχή επισκεπτών, τόσο από άποψη υγιεινής όσο και από άποψη επιπέδου άνεσης, και να δημιουργηθεί κουζίνα και τραπεζαρία.
Ανεξάρτητα από τη φύση της επιχείρησής σας, είναι απαραίτητο να ανοίξετε τις εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας για την παροχή νερού, ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα αγρόκτημα διαθέτει εκτάσεις εκτεθειμένες στον ήλιο, μπορεί να είναι ενδιαφέρον να εξετάσετε το ενδεχόμενο εγκατάστασης ενός φωτοβολταϊκού συστήματος, το οποίο θα παρέχει τουλάχιστον μέρος της παροχής ζεστού νερού και ηλεκτρικής ενέργειας. Εκτός από την κανονική λειτουργία κάθε γεωργικής εκμετάλλευσης, τη θέρμανση, το ηλεκτρικό ρεύμα, το νερό, τη διάθεση των αποβλήτων και την αγορά πρώτων υλών, πρέπει να υπολογιστούν τα έξοδα τακτικής συντήρησης των κτιρίων και των μηχανημάτων, τα καύσιμα, οι κτηνιατρικές συμβουλές, ο λογιστής και οι μισθοί των υπαλλήλων. Είναι επίσης σημαντικό να προβλεφθεί ένα ποσό για μια εκστρατεία μάρκετινγκ και διαφήμισης της επιχείρησης, ιδίως εάν περιλαμβάνονται υπηρεσίες λιανικής πώλησης, εστίασης ή αγροτουρισμού.
Μια χρήσιμη πρόταση μπορεί να είναι να ξεκινήσετε με μια μικρή επιχείρηση και στη συνέχεια να την επεκτείνετε μόλις αρχίσει να λειτουργεί, λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα και την πρόοδο των εργασιών. Με ένα όχι πολύ μεγάλο οικόπεδο, μεταχειρισμένα γεωργικά μηχανήματα και λίγα προϊόντα, είναι δυνατόν να κρατήσετε το κόστος χαμηλά και αργότερα να επεκτείνετε τον όγκο της επιχείρησης.
